Trauma verwerking
Balans terugbrengen
Ontdekken van kansen
Zingeving staat centraal
Eigen keuzes maken
Trauma therapie
Heb je een overweldigende ervaring meegemaakt en heb je deze schokkende gebeurtenis nog niet verwerkt? Dan wordt deze ervaring trauma genoemd. Een trauma is een onverwerkte gebeurtenis in het recente verleden, of al langer terug. Zoals een overval, ongeluk, mishandeling, scheiding, ontslag of het verliezen van een dierbare. Na zo’n gebeurtenis krijg je te maken met emoties als verdriet, angst, hulpeloosheid, schuld en boosheid.
Dit is normaal en vaak zullen deze emoties vanzelf minder worden. Maar, als je last blijft houden van de gebeurtenis, dan heeft het een langdurige impact op je levenskwaliteit.
Werken aan en met een trauma
Heling en zingeving staan centraal in de begeleiding die ik bied.
Nadat je een schokkende ervaring verwerkt hebt, moet je deze een plek geven in je levensverhaal. Ik help je hier graag bij. Zowel als ervaringsdeskundige als senior therapeut ben ik bekend met trauma, het werken met trauma en het helen van trauma. Crisis is het Griekse woord voor “kans en een noodzakelijke wending moeten nemen”. Ik help je met het ontdekken van de kansen die in de crisis verborgen liggen. De uitkomst hiervan is dat jij je eigen leven weer gaat vormgeven. Vanuit autonomie maak je keuzes die bij jou passen.
De Polyvagaaltheorie
De polyvagaaltheorie: de wetenschap van het gevoel van verbondenheid en veiligheid. Deze theorie is een verzameling van evolutionaire, neurowetenschappelijke en psychologische inzichten met betrekking tot de rol van de nervus vagus in de emotieregulatie, sociale connectie en angstreacties, geïntroduceerd in 1994 door Stephen Porges. In de polyvagaaltheorie draait het om de communicatie tussen hersenen en lichaam. Het beschrijft hoe allerlei signalen en mechanismen ons gedrag sturen en zo ons gevoel van veiligheid bepalen. Het is belangrijk te beseffen dat het autonome zenuwstelsel, in tegenstelling tot wat de naam suggereert, geen autonoom werkend systeem is maar sterk verbonden met somatische, perceptuele, en cognitieve systemen. Het inzicht en de kennis van de polyvagaaltheorie zijn ondersteunend in het proces van het begeleiden van mensen. Tijdens sessies zet ik bewust het concept van co-regulatie in, door actief mijn eigen ontspanning in te zetten in begeleidingssituaties. Via neuroceptie neemt je lichaam dat waar. De polyvagaaltheorie biedt een ondersteuning tijdens psycho-educatie over bv. overprikkeling, stress, trauma en angst.
Tijdens de behandeling brengen we in kaart wat je mee hebt gemaakt of wat je overkomen is. Samen maken we een plan van aanpak en ik leg je uit welke interventies ik ga gebruiken. Een vast onderdeel van de behandeling is psycho-educatie: ik kan je uitleg en voorlichting geven over je probleem, ziektebeeld of klacht. Hierdoor is er een afname van je klachten. Als je inzicht hebt in je klacht, snap je ook wat er met je aan de hand is. Dan is er ook ruimte om emoties te verwerken en een plek te geven. Deze klachten verwerk je zowel emotioneel, als ook fysiek in de behandeling.
De therapie is een keer per week. Tussen twee afspraken in, maak je huiswerkopdrachten. Het is belangrijk dat je je dagelijks inzet om je niet helpende gedachtes en gedrag te bewerken. Het is een normale afweerreactie om herinneringen te willen onderdrukken of vermijden. Echter deze afweer stagneert ook je verwerkingsproces. De therapie is gestructureerd en we maken steeds aan het begin van de sessie een agenda, zodat je weet waar je aan toe bent. Doorlopend toetsen we je vooruitgang en verankeren we de vooruitgang die je gemaakt hebt. Dit is voor jou ondersteunend en helpt terugval te voorkomen. De therapie heeft een begin én een einde!
Heling betekent niet dat schade nooit heeft bestaan. Wel dat het niet langer ons leven beheerst.
Welke klachten kunnen horen bij een trauma?
Je kunt verschillende klachten hebben na het meemaken van een schokkende gebeurtenis. Denk bijvoorbeeld aan:
- Nare herinneringen aan de gebeurtenis
- Herbelevingen
- Vermijden van dingen die verband houden met de traumatische gebeurtenis
- Schaamte, schuldgevoel en/of een negatief zelfbeeld
- Somberheid
- Concentratieproblemen
- Snel geïrriteerd raken door een kort lontje
- Slaap problemen
- Nachtmerries
- Angstig, bezorgd en/of paniekaanvallen.
- Hyperactiviteit
- Lichamelijke klachten
- Afgestompte gevoelens of niks meer voelen
Geef je éigen leven vorm!
De methodes waar ik mee werk:
EMDR
EMDR is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen van een schokkende ervaring. De therapeut zal vragen aan de gebeurtenis terug te denken, inclusief de bijbehorende beelden, gedachten en gevoelens. Eerst gebeurt dit om meer informatie over de traumatische beleving te verzamelen. Daarna wordt het verwerkingsproces opgestart. De therapeut zal vragen de gebeurtenis opnieuw voor de geest te halen. Maar nu gebeurt dit in combinatie met een afleidende stimulus. In veel gevallen is dat de hand van de therapeut of door geluiden die door middel van een koptelefoon afwisselend links en rechts worden aangeboden. Er wordt gewerkt met ‘sets’ (= series) stimuli. Na elke set wordt er even rust genomen. De therapeut zal de cliënt vragen wat er in gedachten naar boven komt. De procedure brengt doorgaans een stroom van gedachten en beelden op gang, maar soms ook gevoelens en lichamelijke sensaties. Vaak verandert er wat. De cliënt wordt na elke set gevraagd zich te concentreren op de meest opvallende verandering, waarna er een nieuwe set volgt.
Brainspotting
Brainspotting is een psychotherapeutische methode. Het richt zich op het verwerken van bewuste en onbewuste blokkades, die ons dagelijks functioneren op een negatieve wijze beïnvloeden. Het is een laagdrempelige methode voor de verwerking van onder andere angsten, stress klachten, heftige en overweldigende ervaringen en alle andere blokkades die ons functioneren en presteren negatief beïnvloeden. Brainspotting laat zich uitstekend combineren met andere interventies tijdens het behandelverloop, maar kan ook op zichzelf gebruikt worden.
Brainspotting is ontstaan vanuit het werken met EMDR. Er wordt gebruik gemaakt van speciaal gemaakte bilaterale muziek die de cliënt hoort tijdens de traumasessie, terwijl hij zich op 1 punt focust. Dit punt wordt ondersteund door een aanwijsstok, een pointer. Het gebruik van bilaterale stimulatie (de muziek wordt wisselend rechts en links aangeboden) is trouwens rechtstreeks overgenomen uit EMDR- therapie en helpt om verdere integratie in het brein te bevorderen. Door middel van de oogpositie kan de blokkade gelokaliseerd worden. Het punt waar jij naar kijkt is de Brainspot, ook wel oogpositie. Dit punt staat in contact met gebieden in de hersenen en in het lichaam, bijvoorbeeld een benauwd gevoel als je aan een nare gebeurtenis denkt.
Door het blijven kijken naar de Brainspot raken de relevante gebieden gestimuleerd, waardoor de informatie in die gebieden – in de vorm van onverwerkte “informatie-capsules” – wordt aangesproken en verwerkt. Brainspotting werkt met het diepste gedeelte van ons brein en lichaam door de directe toegang tot autonome en limbische systemen in het centrale zenuwstelsel. Als een neurobiologisch instrument ondersteunt Brainspotting de klinisch helende relatie tussen therapeut en cliënt. Door de vele verschillende interventies die het brainspotten heeft, volg ik de cliënt nauwlettend en pas waar nodig de intensiteit van de behandeling aan.
“Puntje kijken” is de naam die ik geef aan Brainspotting met kinderen.
Mensen met trauma’s ervaren vaak een enorme chaos in hun hoofd en bij het vertellen van hun verhaal kunnen ze van de hak op de tak springen. Ze focussen niet meer op één gebeurtenis. Vaak onbewust, vanwege de angst op de herbeleving van overweldigende emoties.
Door de cliënt zijn levenslijn te laten tekenen met alle live events erin ontstaat er langzaam aan overzicht én inzicht op de gebeurtenissen in zijn leven. De cliënt kijkt vanuit binnenuit, maar ziet ook buiten zichzelf zijn hele levenslijn. Deze combinatie van kijken, voelen en ervaren laat een gevoel van rust en veiligheid ontstaan. Door het meemaken van overweldigende ervaringen en de machteloosheid die hierin vaak gevoeld wordt raak je namelijk ook je gevoel van veiligheid kwijt.
Naast het tekenen van de gehele levenslijn, zoomt de cliënt ook in op specifieke fragmenten uit zijn levensverhaal. De cliënt tekent en vertelt ook hierover en verwerkt dit verder in huiswerkopdrachten (dubbelexposure). Deze opdrachten zijn afgestemd op het proces van de cliënt. In deze fase van exposure werk ik ook met EMDR of brainspotting.
Elke sessie opnieuw ben je bezig met betekenisgeving en jezelf ervaren in het hier en nu, ten opzichte van wat je hebt meegemaakt. Motivatie om je gedrag te veranderen en je draagkracht worden op deze wijze versterkt. De ervaringen die geheeld zijn worden afgesloten met een zelfgekozen ritueel, zodat je verder kunt met je leven.
Imaginatie- en rescripting therapie
Binnen deze methode herschrijf je als het ware je herinnering, samen met de therapeut. Je beeldt je in hoe je zou willen dat de gebeurtenis afloopt en je verbeeldt je ook dat je dit uitvoert. Hierbij maak je contact met je eigen behoeften, maar leer je ook om je gedrag te verbinden aan je gevoel. Je leert bijvoorbeeld om gevoelens van machteloosheid of boosheid te voelen en te ervaren. Zodoende leer je om met overweldigende emoties om te gaan.
Rescripting- en imaginatie therapie zet ik ook in bij de behandeling van nachtmerries. In dit protocol worden nachtmerries niet alleen als symptoom gezien, maar ook als apart probleem dat een behandeling verdient. Het protocol is gebaseerd op een nieuwe cognitieve behandelingsmethode, de ‘imaginatie- en rescriptingtherapie’ (IRT)
Massage
Trauma heeft effect op ons lichaam, brein, gevoelens en ons psychisch welbevinden.
Er wordt steeds meer wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de werking van massages. Een van de meetbare gevolgen van massages, die in verschillende onderzoeken naar voren komt, is de verandering in de hersenchemie die de massage teweeg brengt. Massage leidt tot een daling van het stresshormoon cortisol en dit proces gaat samen met het vrijkomen van de hormonen serotonine en dopamine die lichaam en geest helpen ontspannen. Hierdoor worden de lichamelijke en geestelijke klachten aanzienlijk verlicht.
Soms is praten alleen niet genoeg. We kunnen met woorden spreken over de bewuste herinnering. Herinneringen zonder woorden die zich uiten via je lichaam, zijn zogenaamde lichaamsherinneringen. Dit zijn onbewuste herinneringen. Deze laten zich zien door verstijving, constante onrust, gejaagdheid, onverklaarbare maagpijn, hoofdpijn, rugpijn, etc.. Bij trauma gaat het om onverwerkte pijn. Door aanraking in de vorm van massage, in alle veiligheid en vertrouwen, is er zonder woorden aandacht voor jouw onbewuste herinneringen. Door het lichaam te helpen de traumatische ervaring te ontladen, kom je meer in contact met je lichaam en je gevoel van ontspanning. Je lichaam ontlaadt de spanning, zodat het niet meer in afweerreacties blijft. Ontladen gebeurd bv. door te trillen, het warm krijgen, kippenvel of allerlei bewegingen die je binnenin je lichaam voelt. Door aangeraakt te worden, kun je je bewust worden van je lichaam en er weer bezit van nemen. Om zodoende je weer veilig en thuis te voelen in je lichaam. Je lichaam wordt als het ware gereset.
De massages die ik aanbied zijn laagdrempelig en je hoeft je daarvoor niet uit te kleden. Ze duren beide ongeveer een uur.
Thaise voetreflex massage:
Het is een massage waarbij ik zowel met een stokje als met mijn handen en warme olie een drukpunten- en onderbeenmassage geef. Deze combinatie geeft ontspanning en zorgt voor een betere doorstroming in het lichaam. Bepaalde punten op de voeten komen overeen met een orgaan in het lichaam. Deze punten worden verbonden met een orgaan via zones, meridianen of energiekanalen. Als er minder evenwicht in het lichaam voorkomt of bij ziekte, treedt er een blokkade op in de overeenkomstige energiekanaal. Met deze voetreflexmassage wordt de blokkade opgeheven in het lichaam. Zo kan de energie verder stromen en het natuurlijke evenwicht in het lichaam herstellen. Er komt zodoende meer vitaliteit.
Indiase Hoofdmassage:
Indiase hoofdmassage is een laagdrempelige vorm van massage. Zittend op een stoel met je kleding aan, ontvang je een massage van hoofd, nek en schouders. Een Indiase hoofdmassage brengt rust en ontspanning en werkt in tot diep in je lichaam. Deze massage bevordert de nachtrust, verlicht pijn en stijfheid en zorgt dat stress afneemt. De stevige en zachte bewegingen werken diep kalmerend en ontspannend. Afvalstoffen worden afgevoerd en weefsels worden weer zacht en doorgankelijk. Omdat in het hoofd veel zenuwuiteinden zitten werkt de massage ook verhelderend op de geest.
Positieve effecten van Indiase Hoofd Massage op een rij:
- Gezond haar en een gezonde hoofdhuid
- Sterker immuunsysteem
- Meer helderheid, creativiteit en een helder geheugen
- Vernieuwde energie
- Vermindering van negatieve gevoelens en angsten
- Diepere en rustigere ademhaling
- Beter in- en doorslapen
- Minder spanningsklachten als hoofdpijn, vermoeide ogen en malende gedachten
- Vermindering van pijn en stijfheid in schouders en nek
- Een gevoel van rust, kalmte en welzijn
- Verhoogd gevoel van eigenwaarde en een groter
- lichaamsbewustzijn
Bodymapping:
Bodymapping is een creatief therapeutische methode om meegemaakte lichamelijke ervaringen en trauma’s te verbinden met kunstzinnige uitingen. Het wordt zodoende een expressievorm om meegemaakt trauma in beeld te brengen en te gaan verwerken.
De basis van de bodymap is een levensgrote voorstelling die je tekent en schildert van je eigen lichaam op een nog grotere ondergrond. Je maakt gebruik van symbolen, foto’s, plaatjes en woorden om de meegemaakte ervaringen te laten zien, die jij en je lichaam hebben meegemaakt tijdens je levensloop. In de loop van dit proces breng je je lichaam in kaart, je gevoelens, overweldigende situaties en geeft alles een plek op de bodymap. Het is een intensief proces, waarin je je verbindt met je lichaam en je gevoelens en emoties die horen bij bepaalde gebeurtenissen.
Tijdens het proces zoek je samen met de therapeut naar een antwoord op de volgende vragen:
- Welke lichaamshouding kies je om over te brengen op het papier?
- Welke kleuren gebruik je waar en waarom?
- Welke persoonlijke symbolen?
- Welke boodschappen aan anderen komen op jouw bodymap te staan?
- Wat is je levensslogan?
- Wat zijn je meegemaakte life events?
- Welke littekens heb je op of onder je huid?
- Je doet een bodyscan en onderzoekt je kracht en je hulpbronnen
- Je brengt je sociale steun in kaart
- En tot slot verbeeld je je toekomst